Fraud Triangle - Tam Giác Gian Lận

Mới học được cái này. "Fraud" là gian lận, ở đây "fraud triangle" nói về 3 khía cạnh của gian lận, mô phỏng bằng một hình tam giác trong đó 3 đỉnh là: Incentives/Pressures - Opportunities - Attitudes/Rationalizations.
Một người sẽ có hành vi gian lận hay không phụ thuộc vào:
- Động lực, động cơ thúc đẩy, trong kinh doanh chủ yếu là về vấn đề tài chánh.
- Cơ hội để thực hiện hành vi. Nếu việc gian lận quá dễ dàng hoặc bày ra trước mắt thì khả năng anh ta thực hiện khá cao.
- Tư duy về cách ửng xử. Nếu anh ta xem chuyện lừa gạt là bình thường thì anh ta có xu hướng thực hiện hành vi này.

Tuy cái tam giác về gian lận này áp dụng nhiều trong kinh doanh như quản lý nhân sự (vd, đánh giá nhân viên, quản lý hoạt động kế toán), phân tích tính minh bạch của các báo cáo tài chánh, ... và có lẽ trong mấy vấn đề liên quan đến pháp luật nữa, tôi thấy nó có thể áp dụng trong thực tiễn cuộc sống. Một vài ví dụ:

Bạn không muốn tránh bị trộm tài sản như xe máy:
Thứ nhất, bạn nên cảnh giác những người đang có nhu cầu cần tiền, đặc biệt là các đối tượng xì ke, không có công ăn việc làm.
Thứ hai, không tạo cơ hội cho việc trộm cắp dễ dàng như cắm chìa khóa trên xe, nhà cửa không khóa, hoặc khóa tạm bợ.
Thứ ba, người nghiện xì ke thì chẳng có thể tư duy gì. Nói chung những người có lối sống lệch lạc quá thì dễ làm chuyện bậy. Thỉnh thoảng bạn cũng có thể đọc trên báo mấy vụ bắt cóc tống tiền do người thân làm.

Bạn nghi ngờ vợ ngoại tình:
Bạn nên xem xét các yếu tố:
Thứ nhất, cô ấy có thiếu thồn gì không? Bạn có bị bất lực? Bạn kiếm ít tiền hơn nhiều người khác?...
Thứ hai, cô ấy chỉ ở nhà không làm gì? Cô ấy thường xuyên đi quán bar, vũ trường? Cô ấy thường xuyên đi uống cafe với những người đàn ông khác, có thể do công việc, đôi khi không phải? ...
Thứ ba, cô ấy vốn là người lẳng lơ? Cô ấy khoái của lạ? Cô ấy thích sống và thường bắt chước như các minh tinh màn bạc? Cô ấy từng ngoại tình và cho rằng chuyện đó bình thường?

Bạn muốn con bạn sau này không nghiện ma túy hay chích xì ke:
Thứ nhất, bạn phải tạo ra một gia đình hạnh phúc, đặc biệt là vấn đề tinh thần. Tránh tổn thương tự ái quá mức, hoặc đặt ra nhiều yêu cầu làm con bạn buồn và tìm thú vui giải trí. Nếu bạn có quá nhiều tiền cũng không cho nó nhiều tới mức mà nó không biết làm cái gì.
Thứ hai, để tránh cơ hội tiếp xúc với các đối tượng cô hồn, quậy phá, nghiện hút thì cấm giao du. Thay vào đó dẫn con bạn đến nhưng nơi văn hoá nhưng các câu lạc bộ thể dục thể thao, bơi lội, võ thuật, vẽ vời, nấu ăn, hay chơi guitar, oánh trống, khiêu vũ. Khi rảnh rỗi thì dẫn đi ăn uống, xem ca nhạc, thăm quan, du lịch hay đi về quê...
Thứ ba, giáo dục tư duy nhận thức cho con bạn. Trước hết, bạn không được nghiện. Bạn cũng không được ốm nhom như thằng nghiện. Bởi vì, bạn không dạy được nếu bạn không làm gương. Nếu con bạn có tư duy tích cực, thì nó sẽ tự biết cách tránh xa những gì không tốt cho nó.